We posten regelmatig onze design klokken op Social media. Iemand reageerde dat ze de handgemaakte Sparrow klok zo mooi vond, alleen de prijs was een obstakel (hij kost Euro 190). Daarop ‘adviseerde’ iemand ‘m niet bij Heeej.nl maar bij Alibaba in China te bestellen want daar kon je diezelfde klok al voor een paar tientjes aanschaffen….
Dit soort openbare ‘adviezen’ maken me verdrietig maar ook opstandig. Veel consumenten hebben echt geen idee wat ze hiermee aanrichten. Dit inspireerde mij deze blog te schrijven.
Helaas komt het voor dat er op Chinese websites producten worden aangeboden voor een paar dollar die erg veel lijken op het origineel. Copycats gaan daarin erg ver. In mijn vorige job maakten we mee dat artikelen van onze meest populaire merken een op een werden gekopieerd en in Nederland werden verkocht voor een prijs die nog lager lag dan de inkoop van onze groothandel. Een voorbeeld was de Sparrow Key zoals hierboven als kopie en hieronder als origineel afgebeeld. Het doosje zag er bijna hetzelfde uit, de ontwerper werd gewoon met foto en al getoond alleen was de merknaam op 1 letter na veranderd. Om de producten aan te prijzen op de sites van Alibaba / Ali express kopieerden ze zonder gêne de foto’s die de ontwerper met veel zorg had laten maken. In het echt kon het product niet tippen aan het origineel. De uitstraling en kwaliteit was abominabel. Onderdeeltjes braken af, de kleur vervaagde en gaf af. Kortom: je betaalde bijna niks, maar je kreeg in feite ook niks.
prijs origineel Euro 13,50.
Misschien dat je het niet wist maar het is illegaal (en dus ook strafbaar! ) namaakartikelen in Nederland (en de rest van de EU) te importeren. De copycats profiteren van het succes van het duurdere merkartikel. Meestal gaat hier om bijvoorbeeld (sport)schoenen, kleding, tassen, dure horloges of parfum. Allereerst is het verboden deze na te maken. Daarnaast is het niet toegestaan om in valse merkartikelen te handelen of ze in te voeren.
De Rijksoverheid schrijft hierover: Invoer van en handel in namaakproducten heeft economische gevolgen. Het verstoort de goede werking van de markt. Daarnaast wordt het geld dat ermee wordt verdiend in veel gevallen witgewassen.
Overigens gaat het niet alleen om het verstoren van de markt. Er is nog iets anders aan de hand. In de Europese Unie gelden allerlei regels voor de veiligheid van de volksgezondheid. Zo mogen er geen giftige stoffen in producten zijn verwerkt, of losse onderdeeltjes mogen niet gevaarlijk zijn voor kinderen. Herinner je die Hooverboards nog die spontaan ontploften waardoor er gevaarlijke situaties ontstonden? Daarom gelden er op het gebied van elektronica zware veiligheidsregels. Neem van mij aan dat namaakproducten daar meestal niet aan voldoen. Een gewaarschuwd mens….
Recent was nog in het nieuws dat copycats er ongelooflijk veel geld mee kunnen verdienen. Onderzoekers hebben van een aantal namaakproducten de herkomst getraceerd en daaruit bleek dat ze rechtstreeks bij echte criminelen uitkwamen. En niet de minste: met de opbrengsten werden wapens (en dus oorlogen) gefinancierd! Dat wil toch niemand op zijn geweten hebben.
Ontwerpers zeggen wel eens gekscherend dat het een compliment is als hun producten gekopieerd worden, want natuurlijk worden alleen succesvolle designs nagemaakt.
Maar verder is het heel zuur voor ze. Ze hebben zoveel tijd in het ontwerp en de ontwikkeling gestoken. Ze maakten eindeloos veel schetsen en daarna technische tekeningen waarbij elk detail tot in de puntjes werd uitgewerkt. Vervolgens ging er veel geld in prototypes. Ook het ontwerp en het maken van de verpakking, de fotografie van het product, de marketing etc. kostte tijd en geld. Een groot deel van het budget ging ook zitten in het zoeken naar de juiste afzetmarkten, denk bijvoorbeeld aan beursdeelnames in verschillende landen. Daarom is het vreselijk als dan criminelen (want dat zijn het toch in feite) schaamteloos de hele boel namaken en voor een fractie van de prijs op de markt brengen. De copycat steelt in feite niet alleen het ontwerp maar ook een deel van de inkomsten waar de designer zo hard voor heeft gewerkt.
Misschien heb je er wel eens van gehoord: ontwerpers kunnen hun ‘intellectueel eigendom’ beschermen. Ze vragen dan een octrooi, ook wel patent genoemd, aan. Dit is een exclusief recht, bedoeld om een nieuw product, werkwijze of een nieuwe technologie te beschermen. De bedoeling is dat door een octrooi alleen de ontwerper profiteert van zijn uitvinding en dus de concurrentie die uitvinding niet mag namaken. Zo’n octrooi wordt verleend door de overheid. Jammer dat dit moet want uiteraard dien je hiervoor ook weer af te rekenen. En dan nòg worden dingen nagemaakt. Met zo’n patent kan de designer wel direct bewijzen dat hij of zij de ontwerper is en daarmee is de kans vele malen groter om een juridische procedure te winnen.
Zoals je weet verkopen we bij Heeej.nl alleen artikelen die helemaal of voor een groot deel met de hand gemaakt zijn. Ze rollen dus bij ons niet met honderden uit een machine. Juist het tegendeel. Laten we als voorbeeld die aparte design klok nemen waar dit verhaal mee begon: de Sparrow X klok. In deze klok zijn 3 mussen verwerkt. Deze zijn geproduceerd door middel van een giettechniek met kunsthars. Als eerste ‘boetseert’ men met de hand een model van de mus. Met dit model maakt men vervolgens een gietmal. Hiermee kan dan in zeer kleine oplages geproduceerd worden. Komen de vogeltjes uit de mal dan worden alle details heel nauwkeurig handmatig uitgewerkt. In het geval van deze wandklok gaat het om 3 verschillende mussen. Dat betekent dus 3x deze procedure. En dan hebben we het nog niet over de klok zelf gehad: deze bestaat uit een metalen uurwerk dat omgezet moet worden, een witte poedercoat laag krijgt, van een hoogwaardig uurwerk wordt voorzien en waarop fraaie wijzers worden gezet. We hebben overigens ook klokken met maar liefst 10 verschillende vogels zoals de Migrant bird klok en de Swallow klok. Kun je nagaan hoe bewerkelijk dat is!
De makers van deze zeer exclusieve design klok willen uiteraard dat deze ongeschonden bij de klant aankomt. Daarom is aan de verpakking ook veel aandacht besteed. De Sparrow klok ligt helemaal geborgen in schuimrubber en kan daardoor wel tegen een stootje. En je begrijpt het al: zo’n verpakking is best duur maar wel noodzakelijk want deze klok is ontworpen en gemaakt door Hao Shi in Taiwan en heeft een aardige tocht voor de boeg naar de eindklant in Europa. Overigens moeten er naast de kosten voor verzending ook nog invoerrechten betaald worden bij binnenkomst in de EU. Al deze kostenposten vormen samen de uiteindelijke prijs van het artikel.
Ik snap dat consumenten er niet stil bij staan hoe intensief het traject van productontwerp via het maakproces naar het eindproduct is. En dat ze geen weet hebben van het kostenplaatje. Maar je kunt je wel afvragen hoe het mogelijk is dat een product bij Alibaba maar een fractie van de gewone prijs kost. Dat kan gewoon niet kloppen: het moet dan om namaak gaan. Wees dan ook niet teleurgesteld als je ‘shit-kwaliteit’ krijgt en achteraf ook nog een leuke rekening ontvangt van extra invoerrechten. Bovendien help je criminelen om over de rug van een ander (in dit geval de ontwerper en de makers van het origineel) geld te laten verdienen. Dat wil je toch niet op je geweten hebben?
Eigenlijk hoop ik dat iedereen die dit gelezen heeft respect krijgt voor het oorspronkelijke ontwerp en het met liefde gemaakte product en dat niemand het meer in zijn hoofd haalt foute kopieën aan te schaffen. De wereld zou daar een stuk mooier van worden.
En twijfel je of het echt of namaak is? Als de prijs te mooi is om waar te zijn, dan kun je er eigenlijk wel vanuit gaan dat het niet waar is en dat het dus om ‘neppers’ van copycats gaat.
PS: we hebben nog flink gezocht op Alibaba maar hebben gelukkig de Sparrow klok waar het allemaal mee begon niet kunnen vinden.
